مانع‌تراشی برای پلفترم‌های حوزه سلامت به بهانه خلاء قانونی
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۷۵۷۵۵
"تیتر کوتاه" در گزارشی به وضعیت بلاتکلیفی در پلتفرم های حوزه سلامت پرداخت و نوشت: بحث و اختلاف نظر بین استارتاپ‌های حوزه سلامت و نهادهای متولی و قانون‌گذار در کشور، موضوع تازه‌ای نیست. مدت‌هاست که استارتاپ‌ها برای فعالیت و کسب‌وکار به دنبال چانه‌زنی و گفت‌وگو با نهادهایی چون وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و غیره هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به نظر می‌رسد این نهادهای متولی به جای گشودن راه و هموار کردن مسیر برای استارتاپ‌های سلامت بیشتر به دنبال این هستند که عرصه را بر فعالیت این کسبوکارها تنگ کنند و واقعیت ورود اینترنت به عرصه سلامت و نقشی که که می‌تواند در تسهیل دسترسی مردم به سلامت ایفا کند را نپذیرند.
بازار «دارو» همواره در ایران با چالش‌هایی از جمله کمبود، گران‌فروشی و بازار سیاه روبه‌رو بوده است. مسئولان به فراخور موقعیت‌ها و شرایط، دلایل مختلفی را برای این چالش‌ها مطرح کرده‌اند؛ گاهی تحریم‌های اقتصادی را بهانه کرده و گاهی زیان‌ده بودن تولید دارو در کشور را عامل توقف خطوط تولید دارو بیان کرده‌اند. اما کارشناسان و صاحب نظران این عرصه، سوء مدیریت نهادها و سازمان‌های متولی در کنترل بازار دارو را عامل اصلی این چالش‌ها می‌دانند.
با این حال، با ورود استارتاپ‌های فناوری به این حوزه و علیرغم مزایا و تاثیرات مثبتی که آنها می‌توانند بر بازار دارو و تسهیل دسترسی شهروندان به دارو داشته باشند، مسئولان از آنها به عنوان یکی از دلایل مشکلات بازار دارو یاد می‌کنند. اپلکیشین‌هایی که تنها به عنوان واسط میان کاربران و داروخانه‌ها عمل می‌کنند و می‌توانند فارغ بر اینکه دسترسی شهروندان به دارو را آسان‌تر کنند، با شفافیت قیمت داروها و مسیرهای تهیه و توزیع دارو به حذف دلالان و بازارهای سیاه دارو کمک کنند. امری که امکان تحقق آنها تا به امروز با مانع‌تراشی بر سر راه اپلیکیشن‌ها و غیرقانونی خواندن فعالیت آنها محقق نشده است.
اختلاف نظر درباره فعالیت اپلیکیشن‌ها در حوزه دارو
از زمان شروع به کار اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامت در ایران، میان تصمیم‌گیرندگان حوزه سلامت و متولیان فضای مجازی درباره قانونی بودن یا غیرقانونی بودن فعالیت آنها اختلاف نظر وجود دارد. شانه‌ساز، رئیس کل سازمان غذا و دارو این اپلیکیشن‌ها را «ناصرخسروی مجازی» خوانده و فعالیت آنها را غیرقانونی عنوان کرده است و علیرضا رحیم‌نیا، مدیر کل دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت نیز با تهدید داروخانه‌ها آنها را از ادامه همکاری با اپلیکیشن‌ها منع کرده و گفته است که «داروخانه‌هایی که فروش اینترنتی دارو دارند، شناسایی شده و علاوه بر اینکه سهمیه دارویی‌شان قطع می‌شود، به کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی معرفی می‌شوند.»
با این حال اما فرماندهی انتظامی کل کشور نظر دیگری درباره ارائه خدمات تحویل دارو توسط اپلیکیشن‌ها دارد. سردار مهدی حاجیان، سخنگوی فرماندهی انتظامی کل کشور فعالیت اپلیکیشن‌هایی چون اسنپ‌دکتر در زمینه ارسال دارو به کاربر را قانونی می‌داند.
او گفته است: «اسنپ واسطه‌ای است برای رساندن دارو از داروخانه به خریدار و باید تمام موارد مانند نسخه پزشک و مشخص بودن خریدار و فروشنده و… رعایت شود. مانند اینکه بخواهیم یک غذایی را با پیک از یک رستوران بگیریم، این موضوع با اینکه هویت فروشنده، محل حضورش، نوع دارویی که به فروش می‌رساند و اصالت آن و… مشخص نباشد، متفاوت است.»
بی میلی وزارت بهداشت به ایجاد سازوکار قانونی برای پلتفرم‌های سلامت
هرچند اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامت در این سال‌ها کج‌دار و مریض و با وجود مخالفت‌ها به کار خود ادامه داده‌اند، اما دعوا بر سر اینکه چه نهاد، ارگان و سازمانی باید به کسب‌وکارهای مجازی حوزه سلامت مجوز فعالیت اعطا کند همچنان ادامه دارد. هرچند این کسبوکارها می‌گویند که اتحادیه کسب و کارهای مجازی به آنها مجوز فعالیت در حوزه سلامت را اعطا کرده، اما متولیان سلامت مدعی هستند که صدور مجوز از سوی اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی کافی نیست.
با این حال پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامت همواره از ایجاد سازوکارهای قانونی برای فعالیتشان از سوی سازمان‌هایی همچون وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو استقبال کرده‌اند و چشم به راه آییین‌نامه هستند که بتوانند در چارچوب آن به فعالیت خود ادامه دهند.
اما با وجود مجوزی که اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی صادر کرده، همچنان سازها برای مخالفت با آن کوک است و اراده سیاسی نیز در دستگاه‌های متولی برای رگولاتوری پلتفرم‌هایی که خدمات آنلاین پزشکی و دارویی ارائه می‌دهند وجود ندارد. حتی به نظر می‌رسد مصوبه هیئت وزیران در جلسه ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ نیز نتوانسته مسئولان را ملزم کند تا برای این چالش پلتفرم‌های سلامت چاره‌ای بیاندیشند.
براساس تبصره ۲ ماده ۸ «آیین‌نامه حمایت از تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین در حوزه سلامت» که به تصویب هیئت وزیران رسیده است، به وزارت بهداشت ماموریت داده شده که با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری به عملیاتی شدن توزیع دارو در پلتفرم‌های اینترنتی با رعایت اصل رقابت و جلوگیری از انحصار اقدام کند.
در این تبصره به وزارت بهداشت دو ماه فرصت داده شده تا دستورالعمل مربوطه را تهیه و ابلاغ کند، اما همچنان با گذشت بیش از ۴ ماه از مهلت معین شده، هنوز از این دستورالعمل خبری نیست. چرا که وزارت بهداشت همچنان برای مخالفت با فعالیت کسبب‌وکارهای حوزه سلامت به قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال ۱۳۳۴ ارجاع می‌دهد و با قرار دادن دارو در رده کالاهای استراتژیک و حمایت از عرضه انحصاری آن با ورود هر کسب و کاری به این حوزه مخالفت می‌کند.
ورود بی‌نتیجه چندین نهاد و سازمان به رگولاتوری فروش آنلاین دارو
با وجود مصوبه بی‌نتیجه هیئت وزیران، حالا پای ارگان‌های و سازمان‌های دیگری از جمله مجلس، بیمه‌ها و بخش خصوصی نیز به این داستان باز شده است.
کمیسیون بهداشت مجلس در نشستی که مردادماه امسال برگزار کرده، خبر داده که بررسی اعطای مجوز و رگولاتوری دارو بر بستر مجازی را در دستور کار این کمیسیون قرار داده است.
هرچند تا به امروز خبری از تصمیم نهایی مجلس در این باره به گوش نرسیده و آن هم مانند سایر طرح‌ها و لوایح در راهروهای پرپیچ و خم مجلس گرفتار و بلاتکلیف مانده است.
آیا وعده تازه وزرای دولت، راه را برای رگولاتوری پلتفرم‌ها سلامت هموار خواهد کرد؟
با این حال به تازگی وزرای ارتباطات و اقتصاد از طرحی تحت عنوان «آیین‌نامه حمایت از سکوها و کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال» رونمایی کرده‌اند.
آیین‌نامه‌ای که قرار است با ۱۴ ماده و چندین تبصره، تکالیفی را برای وزارت ارتباطات، وزارت امور اقتصادی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت صمت، وزارت اطلاعات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان برنامه و بودجه کشور، معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، بانک مرکزی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به منظور حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال تعیین کند. اما آیا این وعده تازه راه را برای فعالیت قانونی پلتفرم‌های سلامت در حوزه دارو هموار خواهد کرد؟
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: حوزه سلامت وزارت بهداشت استارتاپ ها اپلیکیشن ها کسب وکارهای پلتفرم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۷۵۷۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فعالیت ۲۳۰ هزار پرستار در ایران / سهم سلامت از تولید ناخالص ملی۳ تا ۴ درصد است
عباس عبادی در دومین روز از مراسم هشتاد و دومین اجلاس مدیران پرستاری کشور در مشهد مقدس، با بیان اینکه کمبود پرستار یک مسئله جهانی است، اظهار کرد: در جهان ۲۸ میلیون نفر کادر پرستاری داریم اما نیاز جهان ۳۴ میلیون نفر است یعنی با کمبود ۶ میلیون پرستار در جهان مواجه هستیم؛ از این رو سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که گسترش خدمات سلامت از حوزه پرستاری تعمیق بیشتری پیدا کند تا عدالت در سلامت، محقق شود.
وی افزود: عدالت در سلامت در سرفصل‌های وزارت بهداشت نیز قرار گرفته است؛ این عبارت به معنای دسترسی آسان و ارزن مردم به خدمات باکیفیت و ایمن است.
عبادی درباره آمار پرستاران فعال در کشور تصریح کرد: در حوزه درمان و مراقبت گروه پرستاری ۲۳۰ هزار نفر در مراکز درمانی فعال هستند و این عدد در بین جمعیت ۵۵۰ هزار نفری کارکنان وزارت بهداشت قابل توجه است و بنابراین پرستاران می‌توانند در سنجه‌های مختلف نظام سلامت اثرگذار باشند و رضایت آنها نیز به رضایت گیرندگان خدمت منجر می‌شود.
وی با بیان اینکه جمعیت پرستاران به لحاظ تعداد بعد از جمعیت معلمان در آموزش و پرورش دومین رتبه را در کشور دارد، بیان کرد: براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب، بی توجهی به پرستاری بی توجهی به سلامت جامعه است و این موضوع نگاه ما به پرستاری را ویژه‌تر می‌کند و دغدغه ما در رابطه با سلامت مردم را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر پرستاران نقش های متنوعی در نظام سلامت ایفا می کنند و با توجه به اینکه تا ۳۰ سال آینده یک چهارم جمعیت سالمند می‌شوند جایگاه آنها در نظام سلامت باید ارتقا یابد.
عبادی با اشاره به اینکه در رشته‌های گروه پرستاری شامل اتاق عمل و فوریت‌های پزشکی سالانه ۱۵ هزار نفر تربیت می‌شوند، خاطرنشان کرد: همچنین ۱۳ رشته کارشناسی ارشد پرستاری داریم که شامل مراقبت‌های ویژه کودکان و نوزادان، اورژانس، بزرگسالان، سلامت جامعه، روان پرستاری و .. است.
وی با اشاره به نقش پررنگ بانوان در شغل پرستاری بیان کرد: در دنیا ۹۰ درصد پرستاران را بانوان و ۱۰ درصد را مردان تشکیل می‌دهند اما در کشور ما پذیرش دانشجویان آقا افزایش یافته و ۷۵ درصد پرستاران بانوان و ۲۵ درصد آقایان هستند. جمعیت بزرگ بانوان در این حرفه نشان از تاثیرگذاری زنان در اجتماع دارد و نیاز به توجه خاص به این گروه را بیشتر می‌کند زیرا ماهیت پرستاری سخت است و شیفت‌های غیرمتعارف در آن وجود دارد و خدمت پرستاری یک لحظه نیز قابل متوقف شدن نیست.
وی ادامه داد: میانگین سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی در اکثر کشورهای جهان ۸ درصد است، این شاخص در برخی کشورهای پیشرفته به ۱۱ درصد نیز می‌رسد اما در کشور ما ۳ تا ۵ درصد بوده است. در دوره کرونا که نگاه ویژه‌ای به حوزه سلامت شد این عدد افزایش پیدا کرد و اکنون به ۳ تا ۴ درصد از سهم تولید ناخالص ملی رسیده است.
وی با بیان اینکه انسان سالم محور توسعه پایدار است، تصریح کرد: حوزه سلامت در توسعه هر کشوری اهمیت دارد. در صد سال گذشته نگرانی جامعه بشریت محدود به سلامت جسمانی بود اما بعد از توسعه فناوری‌ها و سرعت بیش از حد زندگی روزمره، به تدریج موضوع سلامت روان، سلامت اجتماعی و معنوی نیز مورد توجه قرار گرفتند.
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه در دسترس بودن و ارزان بودن خدمت موانعی دارد، گفت: یکی از رویکردهایی که کشورها به کار گرفته‌اند استفاده از نیروهای چندکاره است. پرستاران این قابلیت را دارند که بر اساس برنامه‌های درسی‌شان در حوزه‌های پیشگیری، ارتقای سلامت، مراقبت و درمان و توانبخشی مشارکت کنند. برای مثال در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نخستین مراجعه مردم به پرستاران و مراقبان سلامت است و برآوردها نشان داده ۸۵ درصد خدمات اولیه سلامت توسط این نیروها قابل انجام است.
وی با بیان اینکه در توازن نیروی انسانی و به کارگیری نیروی انسانی نیاز به بازنگری داریم، تاکید کرد: ظرفیتی که به طور خاص و عام در پرستاری ایران وجود دارد می‌تواند بسیاری از خلاهای مراقبتی را پوشش دهد.
منبع: خبرگزاری تسنیم
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان